
O ile o benefitach płynących z regularnej aktywności fizycznej nikogo nie trzeba przekonywać, to korzyści wynikające z regeneracji powysiłkowej są wciąż marginalizowane, a odpoczynek po treningu często pomijany. Wydaje się to być dużym błędem i aby Was do tego przekonać, przypomnę wywodzącą się ze świata fizjologii zasadą superkompensacji.
Zjawisko to polega na prezentowaniu wyższego poziomu zdolności treningowych po okresie wypoczynku (wypoczynek musi być – niestety – poprzedzony odpowiednio dużym wysiłkiem).

Ryc. 1 Zasada superkompensacji, efekt pozytywny. Opracowanie własne
Na skutek treningu zdolności organizmu do znoszenia wysiłku/przenoszenia obciążeń maleją (przejściowy okres narastającego zmęczenia w czasie wysiłku). W imię zasady, okres optymalnej regeneracji pozwala wrócić do wyższego poziomu startowego niż ten, który prezentowaliśmy przed odbytym wysiłkiem. W dłuższej perspektywie prowadzi to do zwiększenia tolerancji na zadawane obciążenia, a co za tym idzie do poprawy poziomu wytrenowania. W sytuacji, gdy odpoczynek zostanie pominięty lub będzie nieefektywny (zbyt krótki, obarczony innymi obciążeniami (np. emocjonalnymi, żywieniowymi etc.)) może dojść do przetrenowania. Dzieje się tak, gdy organizm nie zdąży wrócić do równowagi fizjologicznej, a zadawany jest mu kolejny wysiłek. Tu z kolei długofalowo możemy dostrzec spadek zdolności adaptacyjnych do treningu, mimo że pacjent/zawodnik regularnie poddawany jest obciążeniom.
Ryc. 2 Zasada superkompensacji, efekt negatywny. Opracowanie własne
Zdarzają się też sytuacje, kiedy pacjent/zawodnik poświęca czas i chęci w kwestii odpowiedniej regeneracji, lecz jego obciążenia nie są na tyle duże, aby wywołać efekt superkompensacji. W tym okresie obserwować będziemy podtrzymanie wcześniej wypracowanego poziomu wytrenowania.
Ryc. 3 Zasada superkompensacji, efekt neutralny. Opracowanie własne
Nie będzie zaskoczeniem informacja, że filarami odpowiedniej regeneracji niezmiennie pozostają:- Higiena snu (jego odpowiednia długość i co ważniejsze – jakość)
- Optymalny, indywidualnie dostosowany do potrzeb oraz preferencji sposób odżywiania
- Odpowiednie nawodnienie (w czasie funkcjonowania na co dzień oraz w czasie treningu)
- Kontrola stresu, równowaga psychiczna i emocjonalna
- stretching,
- rolowanie,
- krioterapia,
- drenaż limfatyczny,
- masaż,
- elektrostymulacja,
- treningi oddechowe,
- zabiegi hydroterapii.